آموزش مطالعات اجتماعی

آموزش بدون محدودیت مکان و زمان پایه های هفتم،هشتم ، نهم و دهم

درس ششم – جغرافیا پایه دهم

درسنامه منابع آب و دریاهای ایران

💧 منابع آب قابل دسترس

آب در ایران به صورت چاه، چشمه، رودها و قنات‌ها وجود دارد. مهم‌ترین منبع، رودها هستند که در فصول سرد با بارش برف و باران تغذیه می‌شوند و در فصول گرم، چاه و قنات‌ها نقش اصلی را دارند.

🏛 اقدامات نیاکان

در گذشته، ایرانیان با حفر قنات توانستند در تمام طول سال به آب دسترسی داشته باشند؛ روشی هوشمندانه برای مقابله با خشکسالی.

🏞 ویژگی‌های رودها

رودهای ایران بیشتر در پاییز و زمستان پرآب هستند. رودهای غربی پرآب‌تر از شرقی‌اند و رودهای کوهستانی دائمی هستند. رودهای مناطق خشک طغیانی و متغیرند.

🗻 کانون‌های آبگیر

کانون‌های آبگیر مکان‌هایی در کوهستان‌اند که آب رودها را تأمین می‌کنند. این کانون‌ها دائمی، فصلی یا اتفاقی هستند و در جهات مختلف جریان می‌یابند.

🌍 حوضه‌های آبریز

حوضه آبریز محدوده‌ای است که آب‌های جاری را به پایین‌ترین نقطه هدایت می‌کند. این حوضه‌ها به دو نوع داخلی و خارجی تقسیم می‌شوند.

🌊 دریاهای ایران

در شمال ایران دریای خزر و در جنوب خلیج فارس و دریای عمان قرار دارند. این دریاها نقش مهمی در تجارت، ارتباط جهانی، منابع نفتی و گردشگری دارند.

📍 دریای خزر

بزرگ‌ترین دریاچه جهان با طول ۱۲۰۰ کیلومتر و عرض ۳۰۰ کیلومتر. کشورهای اطراف آن شامل ایران، روسیه، آذربایجان، ترکمنستان و قزاقستان هستند.

🚢 خلیج فارس

طول ۹۰۰ کیلومتر و عرض ۲۵۰ کیلومتر. رودهای مهمی مانند کارون و کرخه به آن می‌ریزند. جزایر مهم آن شامل قشم، کیش، خارک و ابوموسی هستند.

🌐 دریای عمان

تنها دریای آزاد ایران که به اقیانوس هند متصل است. عمق آن تا ۲۰۰۰ متر می‌رسد و برای کشتی‌های بزرگ بسیار مناسب است.

⚠ آلودگی دریاها

ورود فاضلاب‌ها، زباله‌ها، مواد شیمیایی و استخراج نفت باعث آسیب به محیط زیست دریایی و سلامت انسان‌ها می‌شود.

🏞 دریاچه ارومیه

بزرگ‌ترین دریاچه ایران با نام‌های چیچست و کبودان. منابع آب آن شامل رودهای تلخه‌رود، زرینه‌رود و سیمینه‌رود است. شوری زیاد آن مانع زندگی موجودات زنده شده است.

📉 دلایل کاهش آب دریاچه ارومیه

گرم شدن هوا، کاهش بارش، برداشت بی‌رویه، تغییر نوع کشت، احداث سدها و تغییرات زمین‌ساختی از جمله دلایل کاهش آب این دریاچه هستند.

جدول خلاصه درس منابع آب و دریاهای ایران
📘 موضوع 📌 خلاصه
منابع آب چاه، چشمه، رود، قنات؛ رودها مهم‌ترین منبع هستند.
اقدامات نیاکان حفر قنات برای تأمین دائمی آب در مناطق خشک.
ویژگی رودها پرآب در زمستان؛ رودهای غربی پرآب‌تر؛ رودهای خشک طغیانی.
کانون‌های آبگیر دائمی، فصلی، اتفاقی؛ تأمین‌کننده آب رودها.
حوضه‌های آبریز داخلی و خارجی؛ هدایت آب به پایین‌ترین نقطه.
دریای خزر بزرگ‌ترین دریاچه جهان؛ منابع نفتی و ماهیان خاویاری.
خلیج فارس منابع نفت و گاز؛ جزایر مهم؛ تجارت دریایی.
دریای عمان تنها دریای آزاد ایران؛ مناسب برای کشتی‌های بزرگ.
آلودگی دریاها فاضلاب، زباله، مواد شیمیایی؛ تهدید سلامت آبزیان.
دریاچه ارومیه بزرگ‌ترین دریاچه ایران؛ شوری زیاد؛ کاهش آب به دلایل مختلف.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

آنچه در این وب سایت می خوانید: