📘 درس هشتم مطالعات نهم – بی‌عدالتی و نابرابری در جهان
🌍 مفهوم نابرابری جهانی
نابرابری جهانی یعنی تفاوت چشمگیر کشورها از نظر ثروت، درآمد، کیفیت زندگی، آموزش، بهداشت، اشتغال و امکانات رفاهی.
📊 عوامل نابرابری جهانی
- عوامل خارجی: استعمار، دخالت سیاسی، اشغال نظامی توسط کشورهای سلطه‌گر
- عوامل داخلی: وابستگی حکومت‌ها، استبداد، فرهنگ‌های غلط، ضعف مدیریت، نبود مشارکت مردمی
💡 شاخص توسعه انسانی
شاخص توسعه انسانی با توجه به سه عامل اقتصادی، بهداشتی و فرهنگی تعریف می‌شود.
- درآمد و رفاه
- امید به زندگی یا متوسط طول عمر
- سواد و آموزش
📌 گروه‌بندی کشورها بر اساس توسعه انسانی
- توسعه خیلی بالا: کانادا، آمریکا
- توسعه بالا: ایران، روسیه
- توسعه متوسط: چین، هند
- توسعه پایین: کنگو، سودان
💰 درآمد و رفاه
این عامل نشان‌دهنده سطح زندگی مطلوب، دسترسی به شغل مناسب، قدرت خرید، مسکن، آموزش، غذا، تفریح و خدمات عمومی است.
۸۰٪ درآمد جهان در اختیار ۲۰٪ جمعیت آن است.
🌐 پراکندگی رفاه در جهان
کشورهای آمریکای شمالی و اروپای غربی از رفاه بالایی برخوردارند، در حالی که کشورهای فقیر مانند موزامبیک، تانزانیا، نپال و اتیوپی با فقر شدید و گرسنگی مواجه‌اند.
📈 رشد اقتصادی کشورها
- کشورهای موفق: ژاپن، چین، سنگاپور، کره جنوبی، مالزی
- کشورهای دچار بحران: عراق، سوریه (به دلیل جنگ و بحران سیاسی)
- درآمد بالا در برخی کشورها به دلیل فروش نفت و گاز
🧬 امید به زندگی
امید به زندگی یعنی تعداد سال‌هایی که انتظار می‌رود یک کودک در کشور خود عمر کند.
- کشورهای با طول عمر بالا: محیط پاک، غذا و آب سالم، خدمات درمانی پیشرفته
- کشورهای با طول عمر پایین: فقر، جنگ، سوء تغذیه، کمبود پزشک و دارو
- در سال ۲۰۱۴: ژاپن (۸۳.۵ سال) – سیرالئون (۴۶.۶ سال)
📚 آموزش و سواد
- میزان باسوادی بزرگسالان
- میانگین سال‌های تحصیل
- نسبت معلم به دانش‌آموز
میانگین سال‌های تحصیل یعنی تعداد سال‌هایی که دانش‌آموزان یک کشور در مدرسه حضور داشته‌اند.
📋 جدول خلاصه درس هشتم مطالعات نهم
| موضوع | توضیح |
|---|---|
| نابرابری جهانی | تفاوت کشورها در ثروت، درآمد، کیفیت زندگی |
| عوامل نابرابری | خارجی (استعمار) و داخلی (ضعف مدیریت) |
| شاخص توسعه انسانی | درآمد، امید به زندگی، آموزش |
| رشد اقتصادی | کشورهای موفق و کشورهایی با بحران سیاسی |
| آموزش و سواد | باسوادی، میانگین تحصیل، نسبت معلم |
دیدگاهتان را بنویسید