⚔️ درسنامه: حمله مغول به ایران و حکومت‌های پس از آن
در این درس با منشأ قوم مغول، حمله چنگیزخان به ایران، سقوط خوارزمشاهیان، تشکیل حکومت ایلخانان، قیام‌های مردمی، و ظهور تیموریان آشنا می‌شویم. همچنین نقش هنر در دوره تیموری بررسی می‌شود.
🌍 منشأ و شیوه زندگی مغولان
- مغولان اقوام بیابان‌گردی بودند که در مغولستان (شمال چین و جنوب سیبری) زندگی می‌کردند.
- شیوه زندگی آنها: کوچ‌نشینی و دامداری
- به دلیل افزایش جمعیت و کمبود مراتع، همواره به همسایگان خود حمله می‌کردند.
📜 قوانین چنگیزخان
- قوانین چنگیزخان به نام یاسا شناخته می‌شد.
- اصل مهم یاسا: تسلیم‌شدگان در امان، مقاومت‌کنندگان قتل‌عام می‌شدند.
🛡️ حمله مغول به ایران
- در زمان حکومت خوارزمشاهیان به ایران حمله کردند.
- بهانه حمله: قتل اعضای کاروان تجاری مغول در یکی از شهرهای ایران.
- سلطان محمد خوارزمشاه در برابر حمله مغولان فرار کرد و روحیه سپاه را تضعیف نمود.
- سلطان جلال‌الدین با وجود پیروزی در یک جنگ، به دلیل اختلافات داخلی موفق نشد.
🏰 حکومت ایلخانان
- هلاکوخان، نوه چنگیز، مأمور حمله به ایران شد.
- او اسماعیلیان را نابود کرد، بغداد را تسخیر نمود و خلافت عباسی را برانداخت.
- هلاکو حکومت ایلخانان را در ایران تشکیل داد.
- آخرین ایلخان مغول: ابوسعید
🔥 قیام‌های مردمی پس از ایلخانان
- پس از فروپاشی ایلخانان، بی‌عدالتی و ستمگری حاکمان محلی باعث قیام‌های مردمی شد.
- شعار قیام سربداران: سر به دار می‌دهیم، تن به ذلت نمی‌دهیم.
🎨 تیموریان و هنر
- تیمور به هنر علاقه‌مند بود و هنرمندان را به پایتخت خود می‌فرستاد.
- پایتخت تیمور: سمرقند
- جانشین تیمور: شاهرخ
- حکومت تیموریان با ظهور صفویان از بین رفت.
📊 جدول خلاصه درس
| موضوع | توضیح |
|---|---|
| منشأ مغولان | اقوام بیابان‌گرد مغولستان |
| قانون یاسا | تسلیم در امان، مقاومت موجب قتل‌عام |
| حمله به ایران | در زمان خوارزمشاهیان با بهانه قتل کاروان |
| حکومت ایلخانان | تأسیس توسط هلاکوخان |
| قیام سربداران | شعار ضد ظلم و ذلت |
| تیموریان و هنر | حمایت از هنرمندان، پایتخت: سمرقند |
دیدگاهتان را بنویسید